1-3 tuổi

Để con tự thức dậy hay đánh thức mỗi sáng: Sự khác biệt không ngờ đến trong sự phát triển của trẻ

Le Linh
04/08/2025 06:18
Cách trẻ bắt đầu ngày mới – tự thức hay bị đánh thức – tưởng như không quan trọng, nhưng lại là dấu hiệu cho thấy sự phát triển về cảm xúc, thói quen và tính cách của trẻ. Sự khác biệt này ảnh hưởng đến khả năng tự lập, kiểm soát cảm xúc cũng như cách trẻ tiếp cận thế giới xung quanh.

1. Tự lập và khả năng kiểm soát cảm xúc

Trẻ em có thể tự thức dậy mỗi sáng thường hình thành tính tự lập sớm hơn. Việc này không chỉ đơn thuần là phản xạ sinh học mà còn cho thấy trẻ đã bắt đầu hiểu và thích nghi với nhịp sinh hoạt hàng ngày. Những trẻ này thường kiểm soát cảm xúc tốt, ít cáu gắt, và không bị động trước sự thay đổi trong môi trường sống.

Ngược lại, trẻ thường xuyên bị đánh thức khi chưa tỉnh ngủ dễ rơi vào trạng thái cáu bẳn, khó hợp tác. Sự phụ thuộc vào người khác để bắt đầu một ngày mới cũng khiến trẻ chậm phát triển kỹ năng tự chủ, thậm chí tạo thành thói quen trì hoãn và ỷ lại.

2. Thói quen sinh hoạt và nhịp sinh học ổn định

Trẻ tự thức dậy đúng giờ mỗi sáng có xu hướng có lịch sinh hoạt ổn định hơn. Điều này giúp thiết lập một chu trình ngủ – thức lành mạnh, nâng cao chất lượng giấc ngủ, cải thiện tâm trạng và hiệu suất học tập trong ngày. Việc này còn góp phần hình thành đồng hồ sinh học bền vững trong suốt tuổi thơ.

Ngược lại, trẻ bị đánh thức khi vẫn còn buồn ngủ dễ rơi vào trạng thái lờ đờ, thiếu tỉnh táo và mất thời gian để thích nghi với môi trường xung quanh. Về lâu dài, sự thiếu ổn định này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thể chất và tinh thần của trẻ.

3. Sự tự tin và khả năng thích nghi xã hội

Trẻ tự thức dậy thường có sự chuẩn bị tinh thần tốt hơn cho các hoạt động tiếp theo trong ngày. Các em dễ hòa nhập vào môi trường học tập, tự tin hơn khi giao tiếp, và chủ động trong các mối quan hệ. Việc bắt đầu ngày mới theo cách chủ động cũng khuyến khích trẻ suy nghĩ tích cực và sẵn sàng đón nhận thử thách.

Ngược lại, trẻ bị đánh thức thường thiếu sự chủ động và dễ bị động trong các tình huống giao tiếp xã hội. Các em có xu hướng chờ đợi sự thúc ép từ người lớn, thiếu tự tin và dễ gặp khó khăn trong các mối quan hệ nhóm hoặc hoạt động tập thể.

Việc để trẻ tự thức dậy không chỉ là lựa chọn tiện lợi cho cha mẹ mà còn là bước quan trọng trong việc rèn luyện tính tự lập, khả năng kiểm soát cảm xúc và kỹ năng xã hội. Duy trì một môi trường sinh hoạt lành mạnh, thời gian ngủ đủ và đúng giờ là tiền đề để trẻ có thể chủ động đón chào ngày mới – với tinh thần tốt nhất và khả năng phát triển toàn diện hơn mỗi ngày.

Nguồn : bau.vn

  • Tính cách con giống ai? Giải mã vai trò của cha mẹ và gen di truyền

    Vì sao có những đứa trẻ sinh ra trong cùng một gia đình, được nuôi dạy như nhau nhưng lại có tính cách hoàn toàn khác biệt? Một số cha mẹ cho rằng đó là “tính trời sinh”, số khác lại tin rằng cách giáo dục và môi trường sống mới là yếu tố quyết định. Vậy rốt cuộc, di truyền hay cách nuôi dạy đóng vai trò quan trọng hơn trong việc định hình tính cách của trẻ?

  • Tránh 6 sai lầm phụ huynh thường mắc khiến sức đề kháng của bé suy giảm

    Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ rất non yếu và cần được rèn luyện qua quá trình tiếp xúc với môi trường xung quanh. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vô tình gây tổn hại đến khả năng phòng vệ tự nhiên của con bằng những sai lầm tưởng là chăm tốt nhưng thực chất gây phản tác dụng.

  • Để con tự thức dậy hay đánh thức mỗi sáng: Sự khác biệt không ngờ đến trong sự phát triển của trẻ

    Cách trẻ bắt đầu ngày mới – tự thức hay bị đánh thức – tưởng như không quan trọng, nhưng lại là dấu hiệu cho thấy sự phát triển về cảm xúc, thói quen và tính cách của trẻ. Sự khác biệt này ảnh hưởng đến khả năng tự lập, kiểm soát cảm xúc cũng như cách trẻ tiếp cận thế giới xung quanh.

  • Không cần ép học sớm: 3 cách đơn giản giúp trẻ thông minh vượt trội ngay từ những năm đầu đời

    Trí thông minh của trẻ không chỉ do bẩm sinh quyết định. Các nghiên cứu cho thấy, môi trường sống, cách tương tác và dinh dưỡng trong 6 năm đầu đời có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển não bộ và chỉ số IQ. Dưới đây là 3 phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả, giúp bố mẹ “kích hoạt” trí thông minh sớm cho con, tạo nền tảng vượt trội cho tương lai.

  • Trang bị kỹ năng tự bảo vệ: Điều mọi đứa trẻ cần được dạy càng sớm càng tốt

    Trong khi người lớn thường nói với nhau “phòng hơn chống”, thì với trẻ em, sự phòng ngừa chỉ thực sự hiệu quả nếu trẻ được dạy cách tự nhận diện rủi ro và biết cách bảo vệ chính mình. Xâm hại trẻ em – cả về thể chất lẫn tinh thần – có thể xảy ra ở bất kỳ đâu: trường học, nơi công cộng, thậm chí trong chính gia đình. Và việc trang bị kỹ năng cho trẻ không chỉ là trách nhiệm của nhà trường, mà bắt đầu từ chính cha mẹ trong từng cuộc trò chuyện đời thường.

  • Trẻ biết đi muộn – tín hiệu tiềm ẩn trí tuệ vượt trội

    Nhiều cha mẹ lo lắng khi con chậm biết đi, nhưng các chuyên gia cho rằng điều này không hẳn tiêu cực. Trẻ khởi động hành trình vận động muộn hơn bạn bè đồng trang lứa có thể sở hữu chỉ số học tập xuất sắc hơn và ít gặp các rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD). Trường hợp xuất hiện dấu hiệu bất thường, chỉ cần được khám sớm để can thiệp – việc còn lại là để trẻ phát triển tự nhiên theo đúng lộ trình của mình.
Xem thêm