Giải mã tại sao Tết Đoan Ngọ mồng 5 tháng 5 phải “diệt sâu bọ”?

Diệt sâu bọ là một tập tục quen thuộc của người Việt Nam trong ngày Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5. Phong tục này xuất phát từ đâu và có ý nghĩa gì?

Theo cuốn sách Hội hè lễ Tết của người Việt, tác giả Nguyễn Văn Huyên cho biết người Việt Nam còn gọi Tết Đoan ngọ là Tết Diệt sâu bọ. Tết này được cúng vào ngày mùng 5 tháng 5 (âm lịch). Đây là dịp quan trọng thứ 2 trong năm, sau Tết Nguyên đán.

“Đoan” có nghĩa là bắt đầu. “Ngọ” chỉ giờ ngọ, tức là khoảng thời gian nóng nhất trong ngày. (Từ 11 giờ đến 1 giờ chiều). Đoan Ngọ có thể hiểu là “ngày mở đầu chuỗi ngày nóng nhất trong năm”. Trong cuốn sách đề cập Tết Đoan ngọ bắt nguồn với vùng đất Bách Việt ở Nam Trung Hoa và Bắc Đông Dương. Đây vốn là vùng nông nghiệp lúa nước, hoa màu phát triển.

Theo quan niệm dân gian, người Việt Nam gọi Tết Đoan ngọ là Tết Diệt sâu bọ. Bởi đây là giai đoạn chuyển mùa, chuyển tiết nên dịch bệnh, sâu bọ dễ phát sinh. Nếu không diệt trừ sâu bọ sâu bọ sẽ làm hỏng mùa màng. Không những thế, cứ vào tháng 5, thời tiết oi bức là con người hay ốm đau. Do đó, cúng Tết Đoan ngọ có 2 nhiệm vụ: Bảo vệ sức khỏe khỏi ốm đau. Đồng thời ăn hoa quả như thụ lộc, thụ hưởng thành quả lao động. Từ đó những loại như rượu nếp, mận, vải có chức năng diệt các loại sâu bọ.

Giải mã câu chuyện “diệt sâu bọ” trong ngày Tết Đoan Ngọ

Trong tiềm thức của người Việt, trong hệ tiêu hóa thường có sâu bọ, nếu không giết đi thì chúng sẽ sinh sản ngày một nhiều và ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên, việc tiêu diệt sâu bọ không phải thời gian nào cũng có thể làm được. Chỉ có ngày mùng 5/5 chúng mới ngoi lên, là cơ hội để trừ khử.

Do đó, để diệt sâu bọ hiệu quả thì sau khi ngủ dậy ăn một bát rượu nếp để sâu bọ say, rồi ăn vải, mận, đào… cho sâu bọ chết. Ở các địa phương ven sông, biển thì tục tắm trong dịp này được duy trì. Trong ngày này, mọi người sẽ canh đúng giờ ngọ để đi tắm sông, biển bởi người ta quan niệm đó là hình thức giúp tẩy rửa bệnh tật.

Bên cạnh đó, cũng theo quan niệm dân gian, trong ngày Tết Đoan ngọ mọi người không nên dừng chân ở nơi âm u, nhiều tà khí vì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Và tránh mua đồ lưu niệm trong ngày Tết Đoan ngọ bởi người xưa quan niệm mọi vật đều chứa linh khí nếu tốt sẽ mang lại may mắn tài lộc còn nếu không tốt sẽ mang những điều xui xẻo.

Nguồn : bau.vn

  • Tính cách con cái chịu ảnh hưởng nhiều từ bố hay mẹ?

    Nhiều bậc phụ huynh thường tự hỏi: “Con có tính cách giống mình hay giống bạn đời nhiều hơn?”. Thực tế, khoa học đã chỉ ra rằng tính cách của trẻ là sự kết hợp phức tạp giữa yếu tố di truyền và môi trường nuôi dưỡng.
  • Tiền bạc có hạn, đức hạnh vô biên: 5 việc cha mẹ nên truyền cho con

    Trong xã hội ngày nay, nhiều bậc cha mẹ cho rằng để lại thật nhiều tiền của, tài sản cho con cái là cách tốt nhất để con có cuộc sống sung túc. Thế nhưng, thực tế cho thấy, đức hạnh và nền tảng nhân cách mà cha mẹ gieo trồng mới là “gia tài” bền vững, đi theo con cả đời. Người xưa có câu: “Cha mẹ hiền lành để đức cho con”. Vậy những việc nào cha mẹ nên làm để trao cho con món quà vô giá này?
  • Lời nói vô ý, nỗi đau vô hình: 3 câu khiến con tổn thương cả đời

    Trong hành trình nuôi dạy con, đôi khi cha mẹ vì nóng giận hoặc vô tình mà thốt ra những câu nói tưởng chừng “không có gì”, nhưng thực chất lại để lại vết thương tâm lý khó lành trong lòng trẻ. Dưới đây là 3 câu nói phổ biến mà nhiều bậc phụ huynh từng lỡ lời, và tác động tiêu cực chúng có thể gây ra:
  • Đừng để chế độ ẩn danh đánh lừa bạn: Không riêng tư như bạn vẫn nghĩ

    Chế độ ẩn danh trên trình duyệt thường được nhiều người tin tưởng như “tấm lá chắn” bảo vệ quyền riêng tư khi lướt web. Nhưng thực tế, bạn có thể vẫn đang bị theo dõi – dù đã bật tab ẩn danh.
  • Muốn con giỏi giang, tư duy tốt? Hãy bắt đầu từ 3 việc nhỏ này

    Nuôi dạy con thông minh không cần đến những khóa học đắt đỏ hay phương pháp phức tạp. Chỉ với 3 việc đơn giản, cha mẹ có thể giúp con phát triển trí tuệ, khả năng tư duy và tính tự lập ngay từ khi còn nhỏ — tất cả bắt đầu từ chính môi trường gia đình.
  • Tổn thương không phải từ đòn roi, mà từ lời nói: 6 điều cha mẹ nên tránh

    Không phải lúc nào cha mẹ cũng cố ý làm tổn thương con. Nhiều câu nói tưởng chừng “vô hại” hay mang tính dạy dỗ lại có thể gieo vào lòng trẻ cảm giác tội lỗi, tự ti và mặc cảm về chính sự tồn tại của mình. Nếu những lời nói đó được lặp đi lặp lại trong quá trình trưởng thành, chúng có thể âm thầm khiến trẻ tin rằng mình là gánh nặng, là kẻ “gây phiền toái” và không xứng đáng được yêu thương.