(SIDS) là nguyên nhân thường gặp nhất gây tử vong ở trẻ từ 2 tuần tuổi đến 1 tuổi. SIDS chiếm từ 35 đến 55% tổng số tử vong ở lứa tuổi này. Khoảng 2.5000 trẻ em ở Hoa Kỳ bị đe dọa bởi SIDS mỗi năm. Trẻ em Mỹ gốc Phi và Mỹ bản địa có nguy cơ gấp hai lần nguy cơ trung bình của SIDS). Tỉ lệ cao nhất là giữa tháng thứ 2 và thứ 4. Hầu như tất cả các ca tử vong do SIDS đều xảy ra khi đứa trẻ được cho là đang ngủ.
SIDS là gì? Tìm hiểu về SIDS
SIDS là viết tắt của Sudden infant death syndrome – Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Đây không phải là một căn bệnh hay một bệnh lý thông thường. Đó là chẩn đoán được đưa ra khi trẻ dưới 1 tuổi tử vong đột ngột mà không thể tìm ra nguyên nhân chính xác ngay lập tức. Để làm rõ nguyên do, các chuyên gia y tế phải truy tìm lại bệnh sử của cả trẻ lẫn bố mẹ, nghiên cứu kĩ nơi trẻ qua đời và khám nghiệm tử thi. Hội chứng xảy ra mà không có bất kỳ dấu hiệu nào cảnh báo trước khiến bệnh đột tử ở trẻ sơ sinh trở thành nỗi ám ảnh lớn đối với nhiều gia đình.
Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra bất cứ lúc nào nhưng thường là vào thời điểm trẻ ngủ khoảng thời gian giữa 10 giờ tối và 10 giờ sáng. Khoảng từ 16-20 % các ca tử vong do bệnh đột tử ở trẻ sơ sinh xảy ra tại nơi chăm sóc trẻ, thường gặp nhất là trong tuần đầu tiên sau sinh.
Nguyên nhân gây hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh
Y học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể gây ra hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trường hợp trẻ đang khỏe mạnh bỗng nhiên tử vong bất ngờ trong khi ngủ. Hội chứng đột tử gây ra do đa yếu tố hay đa nguyên nhân, có tính chất tương tác phối hợp như:
- Trẻ có khuyết tật nghiêm trọng ở tim. Hệ hô hấp hay các cơ quan phản ứng chưa phát triển hoàn thiện.
- Đường thở bị chèn ép khi ngủ trong tư thế nằm sấp,gủ trên giường có quá nhiều vật dụng hay giường ngủ mềm. Ngủ cùng với bố mẹ cũng có thể là tác nhân gây đột tử ở trẻ.
- Những trẻ sơ sinh chết vì bệnh đột tử ở trẻ sơ sinh có mức serotonin trong não thấp hơn so với bình thường. Serotonin giúp điều hòa nhịp thở, nhịp tim và huyết áp trong khi ngủ.
- Sự trì hoãn hoặc phát triển bất thường của các tế bào não có vai trò điều hòa hệ tim mạch và hô hấp.
- Tăng thân nhiệt. Việc quấn quá nhiều áo cho bé có thể gây nên một hiện tượng tăng thân nhiệt nhanh. Điều này gây nên tăng nhịp chuyển hóa và dẫn đến mất kiểm soát nhịp thở.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như:
- Trẻ sinh non, sinh nhẹ cân.
- Mẹ hút thuốc lá, uống rượu bia, trước và trong mang thai.
- Trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá sau sinh.
- Chăm sóc trước sinh kém.
- Nhiệt độ quá nóng khi ngủ.
- Trẻ nằm sấp khi ngủ.
- Mẹ trẻ hơn 20 tuổi
Phòng ngừa nguy cơ đột tử SIDS
Một số biện pháp dự phòng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh:
- Tiêm chủng đầy đủ cho bé. Chủng ngừa có thể giảm 50% nguy cơ bị hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.
- Không để em bé ngủ trong môi trường quá nóng. Hãy giữ cho phòng ở nhiệt độ mà một người lớn mặc một chiếc áo sơ mi ngắn tay cảm thấy thoải mái. Nếu trẻ ngủ trong môi trường quá nóng thì trẻ có thể ngủ sâu hơn, khó đánh thức.
- Không hút thuốc lá, uống rượu hoặc sử dụng ma túy trong khi mang thai. Không để em bé tiếp tục tiếp xúc với khói thuốc lá. Hút thuốc lá có thể ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương trước và sau khi sinh.
- Được chăm sóc thai nghén sớm và thường xuyên.
- Thường xuyên kiểm tra sức khỏe cho em bé.
- Nên cho trẻ bú sữa mẹ. Bú sữa mẹ có thể giúp làm giảm tỷ lệ bị hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Sữa mẹ có thể giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bị nhiễm trùng.
Những lưu ý khi trẻ sơ sinh ngủ mà cha mẹ cần quan tâm:
- Cho trẻ ngậm núm vú giả khi ngủ cho đến khi trẻ được 1 tuổi. Nếu trẻ không muốn ngậm núm vú thì không ép trẻ. Núm vú giả làm giảm nguy cơ bị hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.
- Khi trẻ được mẹ bế cho bú hoặc dỗ dành trẻ thì cha mẹ nên cho trẻ trở lại cũi hoặc nôi sau khi bé đã ngủ say.
- Cho trẻ nằm ngửa khi ngủ. Một số phụ huynh cũng có thể quan tâm đến vấn đề đầu của trẻ bị méo khi mà trẻ nhỏ nằm ngửa quá lâu làm hộp sọ phía sau đầu bị dẹt. Bạn cần thay đổi thường xuyên tư thế của bé và cho bé nằm ngửa nhiều hơn khi thức.
- Đặt trẻ nằm trên những tấm đệm cứng, không bao giờ đặt trẻ trên một cái gối, một cái nệm nước, chăn làm từ da cừu, đi văng, ghế, hoặc bề mặt mềm khác. Tránh sử dụng chăn có nhiều lông hoặc quá lớn cho trẻ, không để trẻ trong phòng quá nóng.
- Đối với trẻ 6 tháng tuổi, trẻ nên ngủ trong nôi, đặt chung trong phòng với bố mẹ thay vì nằm chung giường. Không được để chăn, đồ chơi nhồi bông, hoặc gối gần em bé.
- Không sử dụng miếng đệm phụ trong cũi. Miếng đệm phụ có thể làm trẻ bị nghẹt thở.
Trên đây là những lưu ý về hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Cha mẹ cần cho trẻ đi khám và kiểm tra sức khỏe thường xuyên. Điều này sẽ giúp giảm nguy cơ mắc SIDS ở trẻ.
Nguồn : bau.vn
