Cha mẹ cần làm gì khi bé chậm nói ?

Trẻ chậm nói là một trong những dạng chậm phát triển phổ biến nhất, xảy ra khi khả năng ngôn ngữ của trẻ không phát triển đúng với độ tuổi. Việc nhận biết và điều trị sớm tình trạng này giúp trẻ sớm cải thiện khả năng ngôn ngữ và giảm thiểu các tác động tiêu cực ảnh hưởng đến trẻ về lâu dài

1. Vì sao bé chậm nói?

Chậm phát triển ngôn ngữ là khi ngôn ngữ của trẻ phát triển theo đúng trình tự, nhưng tốc độ chậm hơn. Chậm nói đơn thuần đôi khi chỉ mang tính tạm thời và có thể mất đi nhờ sự trợ giúp của gia đình. Cha mẹ cần động viên trẻ “nói” bằng cử chỉ hoặc âm thanh, dành nhiều thời gian chơi với con, đọc sách và nói chuyện với bé. Chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ nhỏ cũng có thể là biểu hiện của bệnh khó học, thường chỉ được chẩn đoán khi trẻ đi học. Trong một số trường hợp, trẻ có thể cần thêm sự trợ giúp của các chuyên gia.

Đôi khi, chậm nói lại có thể là dấu hiệu báo động cho những rắc rối nghiêm trọng hơn. Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ thường do các nguyên nhân:

  • Nguyên nhân bệnh lý: Có thể do trẻ gặp vấn đề ở cơ quan phát âm như tai, mũi, họng (chẳng hạn như mất thính lực,…); hoặc cơ quan chỉ huy gặp vấn đề (não bị dị tật bẩm sinh, bại não, những di chứng sau xuất huyết não, viêm màng não…).
  • Nguyên nhân tâm lý: Có thể do bé được cưng chiều hoặc bỏ bê quá mức, hoặc một biến cố nào đó xảy ra,… làm ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ. Trẻ chậm nói do nguyên nhân tâm lý đang ngày càng gia tăng. Điều này có thể do nguyên nhân cuộc sống hiện đại bận rộn khiến các bậc phụ huynh bị cuốn mình theo công việc nên không có nhiều thời gian với con cái.
  • Tự kỷ: Chậm nói là một trong những dấu hiệu khá điển hình của hội chứng tự kỷ. Tuy nhiên không phải lúc nào trẻ chậm nói cũng là tự kỷ. Tự kỷ là một dạng bệnh lý của não bộ vì có xuất hiện rối loạn phát triển thần kinh do có những gen bất thường.

Chậm nói là một trong những dấu hiệu điển hình của hội chứng tự kỷ

2. Dấu hiệu chậm nói ở trẻ

7 tháng tuổi: Trẻ vẫn không đáp ứng với tiếng động mạnh

12 tháng tuổi:

  • Trẻ không tìm cách giao tiếp với người khác, kể cả khi cần giúp đỡ hay muốn điều gì đó, cũng không quan tâm đến thế giới xung quanh.
  • Không bi bô, không biết nói một từ nào, chẳng hạn “mẹ” hay “ba”.
  • Không biết làm các động tác như vẫy tay chào tạm biệt, lắc đầu để nói không, chỉ tay.
  • Không phản ứng khi được gọi tên.

24 tháng:

  • Vốn từ tăng chậm, chưa nói nổi 15 từ. Trẻ không tự nói ra lời mà chỉ nhại lại lời nói của người khác, cũng nói được những cuộc hội thoại đơn giản, với các câu gồm 2 từ trở lên.
  • Không hiểu các chỉ dẫn hay câu hỏi dài hơn
  • Không dùng lời nói để giao tiếp, ngoại trừ trường hợp khẩn cấp.
  • Không biết bắt chước hành động hay lời nói của người khác.
  • Khi biết chơi. Khi xem sách, bé không thể chỉ vào một bức tranh mà bạn gọi tên.

3 tuổi:

  • Không sử dụng đại từ nhân xưng nào (con, mẹ).
  • Không thể ghép các từ thành câu ngắn , không hiểu những chỉ dẫn hay câu hỏi ngắn
  • Lời nói rất không rõ ràng, khiến người trong gia đình và người ngoài đều không hiểu, Vẫn thường xuyên lắp bắp (rất khó phát ra âm thanh hay từ ngữ), khi nói vẻ mặt bé nhăn nhó.
  • Ít quan tâm hoặc không quan tâm tới sách truyện, Không đặt câu hỏi.
  • Không quan tâm và không tương tác với các trẻ khác, Đặc biệt khó tách khỏi bố mẹ.

4 tuổi:

  • Chưa thể phát âm thành thục phần lớn các phụ âm.
  • Chưa hiểu khái niệm “giống nhau” và “khác nhau”.
  • Không sử dụng đại từ “con” và “mẹ” đúng cách.

Trẻ chậm nói có thể do nguyên nhân bệnh lý hoặc tâm lý, để điều trị hiệu quả, việc tìm ra nguyên nhân chính xác rất quan trọng. Chậm nói nếu kéo dài không được điều trị sớm sẽ gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ thậm chí gây khó khăn trong việc điều trị. Vì vậy, ngay sau khi nhận thấy những dấu hiệu chậm nói ở trẻ, cha mẹ nên đưa bé đến gặp các bác sĩ chuyên khoa Nhi hoặc tâm lý khám ngay.

Nguồn : bau.vn

  • 4 nguồn kẽm tự nhiên tốt cho sức đề kháng và sự phát triển của trẻ

    Kẽm là vi chất dinh dưỡng thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng, phát triển trí não và đặc biệt là nâng cao hệ miễn dịch ở trẻ nhỏ. Thiếu kẽm, trẻ dễ biếng ăn, chậm lớn, hay ốm vặt. Để giúp con khỏe mạnh, cha mẹ có thể bổ sung kẽm thông qua những nhóm thực phẩm quen thuộc dưới đây.
  • Buổi sáng nên cho trẻ ăn gì để tràn đầy năng lượng cả ngày?

    Bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày, đặc biệt đối với trẻ nhỏ – những người cần nhiều năng lượng để học tập, vui chơi và phát triển. Một bữa sáng đầy đủ dưỡng chất không chỉ giúp bé tỉnh táo, tập trung hơn mà còn hỗ trợ quá trình tăng trưởng toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ. Vậy cha mẹ nên chuẩn bị những món gì để con có khởi đầu ngày mới tràn đầy năng lượng?
  • Thực đơn vàng giúp trẻ 3 tuổi phát triển chiều cao tối ưu

    Ở giai đoạn 3 tuổi, trẻ bắt đầu phát triển mạnh mẽ cả về trí tuệ lẫn thể chất. Đây cũng là “thời điểm vàng” để cha mẹ hỗ trợ tối ưu chiều cao cho con. Một chế độ dinh dưỡng cân đối, giàu dưỡng chất sẽ giúp xương chắc khỏe, cơ thể phát triển hài hòa.
  • Dấu hiệu bé thiếu vi chất: Cha mẹ cần biết để bổ sung đúng cách

    Vi chất dinh dưỡng là nền tảng cho sự phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ của trẻ. Tuy nhiên, không ít cha mẹ chỉ phát hiện con thiếu chất khi đã xuất hiện những biểu hiện rõ rệt. Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo sẽ giúp cha mẹ có biện pháp bổ sung kịp thời, hỗ trợ bé phát triển khỏe mạnh.
  • Cần cung cấp bao nhiêu Kali cho trẻ mới là đủ?

    Theo thống kê, hiện nay trẻ chỉ nhận thấp hơn 60% lượng kali khuyến cáo. Vậy mẹ làm sao có thể khắc phục tình trạng này?
  • Làn da bé cần được bảo vệ như thế nào? Thời điểm lý tưởng để thoa kem chống nắng

    Làn da trẻ nhỏ mỏng manh và dễ tổn thương hơn người lớn, đặc biệt dưới ánh nắng. Thoa kem chống nắng đúng cách, đúng thời điểm chính là hành động yêu thương thiết thực nhất để bảo vệ làn da non nớt khỏi tác hại tia UV.