Mẹ quan tâm

Hướng dẫn chi tiết cách chơi ô ăn quan để người lớn cũng như trẻ nhỏ có thể vui chơi ở nhà mùa dịch

Phương Thảo
08/08/2021 09:00
Ô ăn quan là một trò chơi dân gian thời xưa rất nổi tiếng, đặc biệt, vào mùa dịch, khi ở nhà bạn hãy giới thiệu trò chơi này cho trẻ con để các bé cũng có thể hiểu thêm được 1 nét văn hóa đẹp của dân tộc. Vì vậy, trong bài viết dưới, Bau.vn sẽ tổng hợp cách chơi ô ăn quan chi tiết để bạn cũng có thể ôn lại và hướng dẫn cho trẻ nhỏ, người thân trong gia đình cùng chơi nhé!

Giới thiệu về trò chơi ô ăn quan

Trò chơi ô ăn quan, hay còn gọi tắt là ăn quan hoặc ô quan là một trò chơi dân gian của trẻ em Việt Nam. Đây là trò chơi có tính chất chiến thuật thường dành cho hai người chơi trở lên thường là khoảng 2 đến 3 người và có thể sử dụng các vật liệu đa dạng, dễ kiếm để trang bị cho trò chơi như sỏi, đá…

Nguồn gốc và thời gian xuất hiện của trò chơi này tại Việt Nam không được xác định rõ, nhưng chắc chắn rằng ô ăn quan đã có ở Việt Nam từ rất lâu đời, cũng đều có thể nó được lấy cảm hứng từ các cánh đồng lúa bạt ngàn ở nước ta. Ô ăn quan đã từng thông dụng ở khắp ba miền Bắc, Trung, Nam của Việt Nam nhưng những năm gần đây chỉ còn được rất ít trẻ nhỏ chơi.

Cách chơi ô ăn quan chi tiết

Chuẩn bị

Bàn chơi

Bàn chơi ô ăn quan thường được vẽ trên một mặt phẳng (có thể trên giấy, trên mặt đất, trên mặt bàn…), kích thước linh hoạt miễn là cũng có thể có thể chia nhỏ ra đủ số ô cần có để chứa quân cùng theo đó không hơn lớn để thuận lợi cho việc di chuyển quân. Bàn chơi sẽ được kẻ thành một hình chữ nhật rồi chia thành 10 ô vuông, mỗi bên có 5 ô đối xứng nhau. Ở 2 cạnh bề rộng của hình chữ nhật, vẽ 2 ô hình bán nguyệt hướng ra phía ngoài. Các ô hình vuông gọi là ô dân còn 2 ô hình bán nguyệt gọi là ô quan.

Quân chơi

Bao gồm 2 loại quân: dân và quan. Quân chơi ô ăn quan có thể được làm bằng từ nhiều chất liệu như sỏi, gạch, đá, hạt… Kích thước quân tùy ý người chơi, miễn là vừa phải để người chơi dễ cầm nắm cùng lúc nhiều quân. Quân quan phải có kích thước to hơn hẳn các quân dân để dễ dàng phân biệt. Số lượng quân quan luôn là 2 còn quân dân có số lượng tùy theo luật chơi, thông dụng nhất là 50.

Bố trí quân chơi

Quân quan được đặt trong 2 ô hình bán nguyệt, mỗi ô 1 quân. quân dân được bố trí vào các ô vuông sao cho số quân các ô phải đều nhau.

Người chơi

Mỗi màn chơi thường gồm hai người chơi, mỗi người ngồi ở phía ngoài cạnh dài hơn của hình chữ nhật và những ô vuông bên nào thuộc quyền khống chế của người chơi ngồi bên đó.

Luật chơi

Mục tiêu của trò chơi: Người chiến thắng trong trò chơi này là người mà khi cuộc chơi kết thúc có tổng số dân quy đổi nhiều hơn. Tùy theo luật chơi từng địa phương hoặc thỏa thuận giữa hai người chơi nhưng phổ biến là 1 quan được quy đổi bằng 10 dân hoặc 5 dân (cờ).

Cách di chuyển:  Người thực hành lượt đi đầu tiên thường được xác định bằng phương pháp oẳn tù tì hoặc thỏa thuận. Người chơi trước mắt cầm lên 5 quân trong bất kỳ 1 ô vuông nào trong 5 ô ở phía bàn bên mình, rồi rải lần lượt từng quân vào các ô vuông bên cạnh, mỗi ô là 1 quân, bắt đầu ngược hay xuôi chiều kim đồng hồ tùy vào người chơi. Khi rải hết quân cuối cùng, tùy tình huống mà người chơi bắt buộc phải giải quyết tiếp như sau:

  • Nếu liền sau đó là một ô vuông có chứa quân thì tiếp tục dùng tất cả số quân đó để rải tiếp theo hướng đã chọn.
  • Nếu liền sau đó là một ô trống (không phân biệt ô quan hay ô dân) rồi đến một ô có chứa quân thì người chơi sẽ bị mất lượt số quân trong ô đó. Số quân bị ăn sẽ được loại rời khỏi bàn chơi để người chơi tính điểm khi kết thúc. Nếu liền sau ô có quân đã bị ăn lại là một ô trống rồi đến một ô có quân nữa thì người chơi có quyền ăn tiếp cả quân ở ô này… Do đó trong cuộc chơi có thể có phương án rải quân khiến cho người chơi ăn hết toàn bộ số quân trên bàn chơi chỉ trong một lượt đi của mình. Một ô có nhiều dân thường được coi là ô nhà giàu, rất nhiều dân thì gọi là giàu sụ. Người chơi cũng có thể có thể bằng kinh nghiệm hoặc tính toán phương án nhằm nuôi ô nhà giàu rồi mới ăn để được không ít điểm.
  • Nếu liền sau đó là ô quan có chứa quân hoặc 2 ô trống trở lên hoặc sau khi vừa vị thì người chơi bị mất lượt và quyền đi tiếp thuộc về đối phương.

Trường hợp đến lượt đi nhưng cả năm ô vuông thuộc quyền kiểm soát của người chơi đều không có dân thì người kia sẽ phải dùng 5 dân đã ăn được của mình để đặt vào mỗi ô 1 dân để có thể thực hành việc di chuyển quân. Nếu người chơi không đủ 5 dân thì phải vay của đối phương và hoàn trả khi tính điểm.

Cuộc chơi sẽ xong xuôi khi toàn bộ dân và quan ở hai ô quan đã bị ăn hết. Trường hợp hai ô quan đã bị ăn hết nhưng vẫn còn dân thì quân trong số hình vuông phía bên nào coi như thuộc sở hữu người chơi bên ấy; trường hợp này được gọi là “hết quan, tàn dân, thu quân, kéo về” hay “hết quan, tàn dân, thu quân, bán ruộng”. Ô quan có ít dân (có số dân nhỏ hơn 5 phổ biến được nghĩ là ít) xem là quan non và để cuộc chơi tránh bị hoàn thành sớm cho tăng phần thú vị, luật chơi có thể quy định không được ăn quan non, nếu rơi vào tình huống đó sẽ bị mất lượt.

Mẹo chơi ô ăn quan

Để cũng đều có thể chiến thắng trong trò chơi ô ăn quan, có 1 mẹo nhỏ để ăn được số dân tối đa và vẫn hiện hữu lượt thì bạn phải phải tính toán thật nhanh. Ví dụ trong tay mình đang có 6 dân thì hãy đi ngược hay đi xuôi để được ăn dân nhiều nhất. Phải tình nhẩm sao cho nhanh và chọn cách đi. Thời gian suy nghĩ tùy người chơi giao kèo với nhau, thường mình chơi chỉ cấp phép suy nghĩ trong 10 giây nếu lâu quá thì sẽ thua cuộc.

Hy vọng qua bài viết trên đây, bạn đã hiểu hơn về phong thái chơi ô ăn quan, một trò chơi dân gian rất phổ biến với trẻ con Việt Nam thời xưa. Trong những ngày này, hãy rủ người quen và các bé trong nhà cùng chơi trò chơi thú vị này như một cách thư giãn tại gia đầy bổ ích nhé!

» Trò chơi dân gian vừa vui vừa bổ ích cho trẻ mầm non

Nguồn : bau.vn

  • Đừng nuông chiều quá mức: 6 thử thách giúp con mạnh mẽ và biết ơn trong tương lai

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con có tuổi thơ hạnh phúc, lớn lên bình an và tương lai vững vàng. Nhưng đôi khi, tình yêu thương thái quá lại biến thành sự bao bọc khiến con thiếu kỹ năng sống, dễ gục ngã trước thử thách đầu đời. Ngược lại, những đứa trẻ được “rèn” sớm trong khuôn khổ, biết đối mặt với khó khăn lại thường vững vàng hơn, trưởng thành hơn và thành công hơn.Dưới đây là 6 “nỗi khổ” mà nếu cha mẹ dám để con trải nghiệm sớm, sẽ là món quà quý giá cho cả cuộc đời con.

  • Tưởng tốt cho con, hóa ra lại hại: 5 sản phẩm cha mẹ nên tránh

    Chăm sóc con nhỏ luôn là ưu tiên hàng đầu của các bậc cha mẹ. Với mong muốn bảo vệ con tối đa, nhiều mẹ không ngại đầu tư những sản phẩm “được review tốt” hoặc “được nhiều người dùng”. Tuy nhiên, không phải món đồ nào phổ biến cũng đồng nghĩa với an toàn. Trên thực tế, có một số sản phẩm tưởng chừng vô hại nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe và sự phát triển của trẻ nhỏ – điều mà nhiều phụ huynh không ngờ tới.Dưới đây là 5 sản phẩm các chuyên gia nhi khoa khuyên nên cân nhắc hoặc loại bỏ hoàn toàn khi chăm sóc trẻ nhỏ:

  • 5 nền tảng gia đình âm thầm định hình tương lai rực rỡ của con trẻ

    Thành công của một đứa trẻ không chỉ dựa vào trí tuệ hay may mắn, mà còn chịu ảnh hưởng rất lớn từ môi trường gia đình. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những thói quen, cách ứng xử và giá trị được nuôi dưỡng trong gia đình sẽ đặt nền móng vững chắc cho tương lai của trẻ. Dưới đây là 5 đặc điểm nổi bật thường thấy ở những gia đình có con cái sau này thành đạt, giàu có cả về vật chất lẫn tinh thần.

  • Dạy con bằng sự lắng nghe và im lặng – nghệ thuật của cha mẹ thông minh

    Trong hành trình nuôi dạy con, nhiều bậc cha mẹ luôn nghĩ rằng nói nhiều, dạy nhiều là yêu thương. Nhưng thực tế, không phải lúc nào lời nói cũng có tác dụng tích cực. Có những thời điểm, sự im lặng đúng lúc lại có giá trị gấp nhiều lần so với lời khuyên, mệnh lệnh hay lời trách mắng.Dưới đây là 3 điều mà những cha mẹ khôn ngoan thường chọn cách không nói ra, để con được trưởng thành bằng chính trải nghiệm và suy ngẫm của mình.

  • Có nên ‘nuôi’ robot trong nhà?

    Với sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo và tự động hóa, robot gia đình đang vượt xa vai trò là thiết bị hỗ trợ. Chúng giờ đây có thể học hỏi, giao tiếp và thậm chí xây dựng mối quan hệ với con người. Không chỉ là tiện ích, robot đang thay đổi cách chúng ta sống, chăm sóc và kết nối trong gia đình.

  • Đừng để lời nói vô tình biến con thành người yếu đuối, thụ động

    Lời nói có sức mạnh lớn hơn chúng ta tưởng. Đối với trẻ nhỏ, những gì cha mẹ nói ra không chỉ là ngôn từ thoáng qua mà còn có thể trở thành niềm tin định hình tính cách, động lực và cả tương lai của con. Một vài câu nói tưởng chừng "bình thường", thậm chí xuất phát từ lo lắng hay mong muốn tốt, lại vô tình khiến trẻ mất tự tin, phụ thuộc, sợ hãi và thiếu động lực vươn lên. Dưới đây là 5 kiểu câu nói độc hại mà cha mẹ cần tránh nếu không muốn con mình lớn lên thiếu ý chí, yếu năng lực và khó thành công trong xã hội đầy cạnh tranh ngày nay.
Xem thêm