Mẹ quan tâm

Người bản địa cuối cùng nói ngôn ngữ cổ Yamana qua đời vì Covid-19, ngôn ngữ này chính thức biến mất

Du
01/03/2022 13:00
Ngày 16/2 vừa qua, một ngôn ngữ bản địa từ vùng cực nam của Nam Mỹ đã chính thức thất truyền sau khi người bản ngữ cuối cùng qua đời.

Bà Cristina Calderon hay còn gọi là Kuluana Cristina (bà Cristina), ở vùng Magallanes, gần Puerto Williams (Chile) đã qua đời ngày 16/2 ở tuổi 93 vì COVID-19. Lúc sinh thời, bà thông thạo ngôn ngữ Yamana của cộng đồng người Yagan, sau khi người chị gái qua đời vào năm 2003, bà trở thành người cuối cùng trên thế giới có thể nói được ngôn ngữ này. Để ngăn ngôn ngữ Yamana biến mất, bà đã biên soạn một quyển từ điển bằng tiếng Yamana với các bản dịch sang tiếng Tây Ban Nha.

Bà Calderon sống trong một ngôi nhà đơn sơ và kiếm sống bằng nghề bán tất đan ở thị trấn Villa Ukika của Chile, một thị trấn do người Yagan lập nên ở ngoại ô Puerto Williams.

Lidia Gonzalez, con gái của Calderon, nói trên Twitter: “Sau khi mẹ ra đi, một phần quan trọng trong ký ức văn hóa của người dân chúng tôi đã không còn nữa”. Gonzalez là một trong những đại diện hiện đang soạn thảo hiến pháp mới ở Chile.

Tuy nhiên, Gonzalez cũng cho rằng quyển từ điển mà mẹ cô biên soạn sẽ phần nào bảo tồn ngôn ngữ Yamana. Cô nói: “Mặc dù khi mẹ tôi qua đời, vô số kiến thức đặc biệt có giá trị đã biến mất về mặt ngôn ngữ, nhưng trên thực tế chúng ta vẫn còn khả năng cứu vãn và hệ thống hóa ngôn ngữ Yamana”. 

Trên khắp thế giới vẫn còn khoảng vài chục người Yagan nhưng qua nhiều thế hệ, những người trong cộng đồng đã ngừng học ngôn ngữ này.

Tổ tiên của cộng đồng Yagan từng sinh sống trên các quần đảo ở cực nam Nam Mỹ, nay là Chile và Argentina, khu vực gần Nam Cực băng giá.

» Đặt tên con là “Thủ tướng” và “Tổng thống” để mong con làm rạng danh gia đình

Nguồn : bau.vn

  • Đừng nuông chiều quá mức: 6 thử thách giúp con mạnh mẽ và biết ơn trong tương lai

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con có tuổi thơ hạnh phúc, lớn lên bình an và tương lai vững vàng. Nhưng đôi khi, tình yêu thương thái quá lại biến thành sự bao bọc khiến con thiếu kỹ năng sống, dễ gục ngã trước thử thách đầu đời. Ngược lại, những đứa trẻ được “rèn” sớm trong khuôn khổ, biết đối mặt với khó khăn lại thường vững vàng hơn, trưởng thành hơn và thành công hơn.Dưới đây là 6 “nỗi khổ” mà nếu cha mẹ dám để con trải nghiệm sớm, sẽ là món quà quý giá cho cả cuộc đời con.

  • Tưởng tốt cho con, hóa ra lại hại: 5 sản phẩm cha mẹ nên tránh

    Chăm sóc con nhỏ luôn là ưu tiên hàng đầu của các bậc cha mẹ. Với mong muốn bảo vệ con tối đa, nhiều mẹ không ngại đầu tư những sản phẩm “được review tốt” hoặc “được nhiều người dùng”. Tuy nhiên, không phải món đồ nào phổ biến cũng đồng nghĩa với an toàn. Trên thực tế, có một số sản phẩm tưởng chừng vô hại nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe và sự phát triển của trẻ nhỏ – điều mà nhiều phụ huynh không ngờ tới.Dưới đây là 5 sản phẩm các chuyên gia nhi khoa khuyên nên cân nhắc hoặc loại bỏ hoàn toàn khi chăm sóc trẻ nhỏ:

  • 5 nền tảng gia đình âm thầm định hình tương lai rực rỡ của con trẻ

    Thành công của một đứa trẻ không chỉ dựa vào trí tuệ hay may mắn, mà còn chịu ảnh hưởng rất lớn từ môi trường gia đình. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những thói quen, cách ứng xử và giá trị được nuôi dưỡng trong gia đình sẽ đặt nền móng vững chắc cho tương lai của trẻ. Dưới đây là 5 đặc điểm nổi bật thường thấy ở những gia đình có con cái sau này thành đạt, giàu có cả về vật chất lẫn tinh thần.

  • Dạy con bằng sự lắng nghe và im lặng – nghệ thuật của cha mẹ thông minh

    Trong hành trình nuôi dạy con, nhiều bậc cha mẹ luôn nghĩ rằng nói nhiều, dạy nhiều là yêu thương. Nhưng thực tế, không phải lúc nào lời nói cũng có tác dụng tích cực. Có những thời điểm, sự im lặng đúng lúc lại có giá trị gấp nhiều lần so với lời khuyên, mệnh lệnh hay lời trách mắng.Dưới đây là 3 điều mà những cha mẹ khôn ngoan thường chọn cách không nói ra, để con được trưởng thành bằng chính trải nghiệm và suy ngẫm của mình.

  • Có nên ‘nuôi’ robot trong nhà?

    Với sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo và tự động hóa, robot gia đình đang vượt xa vai trò là thiết bị hỗ trợ. Chúng giờ đây có thể học hỏi, giao tiếp và thậm chí xây dựng mối quan hệ với con người. Không chỉ là tiện ích, robot đang thay đổi cách chúng ta sống, chăm sóc và kết nối trong gia đình.

  • Đừng để lời nói vô tình biến con thành người yếu đuối, thụ động

    Lời nói có sức mạnh lớn hơn chúng ta tưởng. Đối với trẻ nhỏ, những gì cha mẹ nói ra không chỉ là ngôn từ thoáng qua mà còn có thể trở thành niềm tin định hình tính cách, động lực và cả tương lai của con. Một vài câu nói tưởng chừng "bình thường", thậm chí xuất phát từ lo lắng hay mong muốn tốt, lại vô tình khiến trẻ mất tự tin, phụ thuộc, sợ hãi và thiếu động lực vươn lên. Dưới đây là 5 kiểu câu nói độc hại mà cha mẹ cần tránh nếu không muốn con mình lớn lên thiếu ý chí, yếu năng lực và khó thành công trong xã hội đầy cạnh tranh ngày nay.
Xem thêm