Trẻ sinh ra không rõ trai hay gái

TS Bùi Phương Thảo cho biết, bệnh rối loạn phát triển giới tính đã được quan tâm nhiều hơn. Một năm có khoảng 40 – 50 trường hợp tới Khoa Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền (BV Nhi TƯ) để xác định lại giới tính, trong đó có khoảng 20 trẻ gái bị thượng thận bẩm sinh, còn 10-20 trẻ bị bệnh khác liên quan tới rối loạn phát triển giới tính.

BV Nhi TƯ là một trong những cơ sở có đủ tiêu chuẩn để xác định lại giới tính cho các bệnh nhân có bất thường về nhiễm sắc thể, cấu trúc giải phẫu, bất thường về hormone. TS Bùi Phương Thảo cho biết, bệnh rối loạn phát triển giới tính khi sinh do nhiều nguyên nhân khác nhau nên khó sàng lọc trước sinh. Tuy nhiên, đối với bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh gây nam hóa ở trẻ gái hay nữ hóa ở trẻ trai là do bất thường về gene, gene di truyền, xảy ra trong thời kỳ bào thai có thể chẩn đoán được. Để chẩn đoán trước sinh, người ta có thể chọc ối kiểm tra xem nhiễm sắc thể đó là nhiễm sắc thể gì, có bị bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh hay không…

“Tăng sản thượng thận bẩm sinh phổ biến trong bệnh rối loạn phát triển giới tính. Về mặt di truyền, đứa trẻ là trẻ gái nhưng do bất thường về hormone gây nên tình trạng âm vật to, phì đại trông giống như nam giới. Đối với những trường hợp này, bác sĩ sẽ  kiểm tra di truyền xem đó là trẻ trai hay gái, siêu âm xem có tử cung hay buồng trứng không… Khi xác định nếu đúng là trẻ gái, bác sĩ sẽ hướng cho cha mẹ nuôi dạy trẻ đúng theo giới tính của mình. Khi đủ điều kiện về sức khỏe sẽ phẫu thuật, chỉnh hình để trẻ có bộ phận sinh dục như trẻ gái”, TS Bùi Phương Thảo nói.

Sau gần một tháng là xác định rõ giới tính

Theo TS Bùi Phương Thảo, để xác định giới tính trẻ đó là trai hay gái phải mất thời gian gần một tháng. Các bác sĩ sẽ làm công thức nhiễm sắc thể, các xét nghiệm hormone, sinh hóa, làm siêu âm, đánh giá khám lâm sàng, đánh giá tâm lý trẻ… Riêng xét nghiệm về gene di truyền, nhiễm sắc thể phải mất tới 3 tuần nuôi cấy nhiễm sắc thể mới có kết quả. Trong thời gian này, trẻ không nhất thiết phải ở bệnh viện, chỉ cần làm các xét nghiệm xong là được về nhà. Còn phẫu thuật, có những bệnh nhân chỉ cần làm một lần, tuy nhiên những ca phức tạp phải mổ nhiều lần.

Để lựa chọn giới tính cho đứa trẻ sau này, các bác sĩ phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Thứ nhất là, phải đảm bảo được khả năng sinh sản của trẻ khi trưởng thành. Thứ hai là, phẫu thuật, tái tạo chỉnh hình phải giống với giới tính của trẻ mà bác sĩ sẽ phẫu thuật. Thứ ba là, phù hợp với nguyện vọng của đứa trẻ cũng như gia đình.

TS Bùi Phương Thảo cho biết, có những đứa trẻ phẫu thuật thành trẻ nữ nhưng khi lớn lên lại muốn là trẻ nam, nên bản thân người được phẫu thuật không hài lòng với giới tính mà lúc bé gia đình đã lựa chọn. Có những trường hợp phải đắn đo, chờ đợi đứa trẻ lớn lên, biết nhận thức và muốn chọn thành giới nào. Còn những giới tính gần như rõ ràng thì các bác sĩ khuyên bệnh nhân nên chọn giới nào, nếu đồng ý thì sẽ phẫu thuật xác định giới tính cho trẻ. “Với những trường hợp chưa rõ ràng về mặt giải phẫu như trẻ có cả tuyến sinh dục, có cả tổ chức buồng trứng cũng như tổ chức tinh hoàn… thì rất phức tạp nên chúng tôi phải cân nhắc chờ cho trẻ lớn lên để trẻ tự chọn lấy giới tính của mình”, TS Thảo nói.