“Tứ cấm” trong giáo dục con cái thời xưa: Bài học vẫn còn nguyên giá trị

Trong kho tàng giáo dục truyền thống của cha ông ta, việc dạy dỗ con cái không chỉ dựa trên kiến thức hay lễ nghi, mà còn xoay quanh đạo đức, nhân cách và cách ứng xử trong xã hội. Người xưa có câu: "Dạy con từ thuở còn thơ", không phải chỉ để con giỏi giang, mà trước hết là để con làm người tử tế.Một trong những quan niệm sâu sắc nhất về giáo dục trong văn hóa phương Đông là tư tưởng "tứ cấm" – bốn điều cha mẹ không nên để con cái phạm phải nếu muốn con trưởng thành đàng hoàng, có ích. Vậy 4 điều đó là gì?

1. Cấm con dậy muộn

“Sáng sớm là bí quyết dưỡng sinh bậc nhất”, hoặc “sáng sớm tinh thần phấn chấn”, Tăng Quốc Phiên viết thư gửi cho em trai trong đó có đoạn viết: “Nếu muốn xóa đi chữ “lười biếng” thì đệ nhất thiết phải rời giường khi sáng sớm”.

Chúng ta thường nói muốn tu thân cần tự ép mình, trước tiên phải lấy chăm chỉ làm bắt đầu, lấy chăm chỉ để tiêu diệt lười biếng, lấy chăm chỉ để diệt cái nhàn nhã tầm thường, siêng năng, chăm chỉ thì trong thiên hạ không có việc gì là khó cả.

2. Cấm con lười biếng

“Người tầm thường trong thiên hạ xưa nay, đều vì một chữ lười biếng mà thất bại, người nhân tài trong thiên hạ xưa nay, cũng vì một chữ kiêu ngạo mà thất bại”. Đại đa số những người suốt đời đều tầm thường chẳng có gì nổi bật đều chỉ vì lười biếng.

3. Cấm con sống xa hoa lãng phí

“Chu tử gia huấn” nói: “Một chén cháo, một chén cơm, cần biết làm ra được cũng không dễ; nửa sợi tơ, nửa sợi chỉ nên nhớ làm ra cũng khó khăn”.

Đây là răn bảo những người không biết tiết kiệm phải biết quý trọng những đồ vật có được trong cuộc sống, bởi vì làm ra những thứ đó là không dễ dàng chút nào.

4. Cấm con kiêu ngạo

Tự kiêu thì chuốc tổn thất, khiêm nhường sẽ thu được lợi. Người một khi kiêu ngạo, thì sẽ mất đi động lực thăng tiến; một khi kiêu ngạo tất nhiên sẽ có thái độ đối xử với mọi người xung quanh như kiểu ở trên cao nhìn xuống, có thái độ sai khiến mọi người.

Chưa từng có người nào mà vui vẻ hoặc tự nguyện kết thân với người tự cao tự đại, bởi lẽ kiêu căng ngạo mạn là một loại thái độ không tôn trọng người khác, cũng không được người khác tôn trọng, ủng hộ.

Nguồn : bau.vn

  • Cha mẹ cần nghiêm khắc với 3 điều này để con lớn khôn và biết trân trọng

    Cha mẹ cần nghiêm khắc với 3 điều này để con lớn khôn và biết trân trọng

    Làm cha mẹ không hề đơn giản. Nhiều người sợ rằng nghiêm khắc sẽ khiến con tổn thương hoặc xa cách, nhưng thực tế, có những nguyên tắc nghiêm khắc đúng cách lại giúp con trưởng thành, biết tự lập và trân trọng gia đình. Dưới đây là 3 việc cha mẹ càng nghiêm khắc, con càng nhận được lợi ích lâu dài.
  • Trẻ thường xuyên tập vận động: não phát triển vượt trội và IQ tăng rõ ràng

    Trẻ thường xuyên tập vận động: não phát triển vượt trội và IQ tăng rõ ràng

    Vận động đều đặn không chỉ giúp trẻ khỏe mạnh về thể chất mà còn kích thích não bộ phát triển, cải thiện trí nhớ, sự tập trung và khả năng tư duy. Dưới đây là 5 hình thức vận động được khuyến khích để hỗ trợ tăng IQ cho trẻ nhỏ.
  • Đằng sau sự mất tập trung của trẻ: 7 thói quen âm thầm từ cha mẹ

    Đằng sau sự mất tập trung của trẻ: 7 thói quen âm thầm từ cha mẹ

    Khả năng tập trung là nền tảng quan trọng để trẻ học tập, sáng tạo và phát triển toàn diện. Tuy nhiên, không ít cha mẹ lại vô tình tạo ra những thói quen cản trở sự chú ý của con, dù xuất phát từ mong muốn tốt đẹp. Các chuyên gia tâm lý trẻ em cảnh báo: những hành động tưởng chừng vô hại này có thể “ngấm ngầm” làm giảm khả năng tập trung, thậm chí ảnh hưởng lâu dài đến tư duy của trẻ.
  • Giữ con khỏe khi đến lớp: Ngăn ngừa sốt xuất huyết từ những thói quen nhỏ

    Giữ con khỏe khi đến lớp: Ngăn ngừa sốt xuất huyết từ những thói quen nhỏ

    Sốt xuất huyết là mối lo ngại đặc biệt trong mùa mưa, nhất là khi trẻ đến trường và dễ tiếp xúc với muỗi vằn truyền bệnh. Một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả có thể giúp cha mẹ bảo vệ con, bảo vệ cả gia đình trước nguy cơ nhiễm bệnh nguy hiểm này.
  • Buổi sáng thông minh: 10 thói quen nhỏ giúp trẻ tỉnh táo, học tập hứng khởi hơn

    Buổi sáng thông minh: 10 thói quen nhỏ giúp trẻ tỉnh táo, học tập hứng khởi hơn

    Buổi sáng là khoảng thời gian quan trọng quyết định năng lượng và tinh thần cho cả ngày. Đối với trẻ em, việc xây dựng những thói quen khoa học ngay từ đầu ngày không chỉ giúp não bộ hoạt động linh hoạt mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài. Dưới đây là 10 thói quen buổi sáng đơn giản mà cha mẹ có thể áp dụng để giúp con khởi đầu ngày mới tràn đầy hứng khởi.
  • 7 dấu hiệu cho thấy con bạn đang bị nuông chiều quá mức mà cha mẹ không hề hay biết

    7 dấu hiệu cho thấy con bạn đang bị nuông chiều quá mức mà cha mẹ không hề hay biết

    Trong hành trình nuôi dạy con, không ít bậc phụ huynh vô tình chuyển từ yêu thương sang nuông chiều mà không nhận ra. Điều đáng lo là việc này không chỉ khiến trẻ mất dần tính tự lập mà còn ảnh hưởng đến cách ứng xử, hình thành nhân cách và thái độ sống sau này. Nếu con bạn có những dấu hiệu dưới đây, có thể bạn đã lỡ nuông chiều trẻ quá mức.