Cổ tử cung ngắn là gì?
Khi người phụ nữ mang thai, cổ tử cung thường đóng và bịt kín đường nối tử cung với âm đạo, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng cũng như bảo vệ thai nhi tránh hiện tượng sinh non. Trước khi người mẹ chuyển dạ chuẩn bị sinh con, cổ tử cung sẽ giãn nở, mở rộng để thuận tiện cho em bé chui ra.
Thai phụ sẽ được đánh giá chiều dài cổ tử cung dựa vào siêu âm qua ngã âm đạo. Nếu kích thước đo được trong khoảng tuần thứ 24 của thai kỳ là từ 30mm – 50mm là bình thường, nếu kết quả dưới 25mm được gọi là cổ tử cung ngắn. Cổ tử cung ngắn có thể không đủ lực để giữ thai, đặc biệt là trong những trường hợp song thai, để dẫn đến chuyển dạ sớm và sinh non. Nguy cơ này sẽ gia tăng khi cổ tử cung càng ngắn.
Nếu ở tuần 24, thai phụ có chiều dài cổ tử cung ngắn hơn 25mm sẽ có nguy cơ sinh non trước 35 tuần gấp 6 lần so với thai phụ có chiều dài cổ tử cung lớn hơn 40mm. Có 2% thai phụ có chiều dài cổ tử cung ngắn hơn 15mm, 60% trong số họ sẽ sinh non trước 28 tuần và 90% sinh non trước 32 tuần.
Như vậy về cơ bản, tình trạng cổ tử cung ngắn khi mang thai không hề ảnh hưởng đến chức năng sinh lý, chuyện quan hệ vợ chồng hay quan hệ thụ thai. Tuy nhiên nó lại là nguyên nhân dẫn đến nguy cơ sảy thai và có dấu hiệu chuyển dạ sinh non sớm.
Nguyên nhân khiến cổ tử cung ngắn?
Do bẩm sinh: Cơ quan sinh sản kém phát triển khiến cho tử cung bị dị dạng hoặc nhi hóa.
Do phẫu thuật khoét chóp hoặc phẫu thuật cắt đoạn cổ tử cung.
Các trường hợp cần lưu ý kiểm tra chiều dài cổ tử cung sớm: Đã từng sinh non hoặc gia đình có người thân (bà, mẹ hoặc chị em gái) từng sinh non; Mang thai nhiều lần; Tiền sử khoét chóp cổ tử cung; Thai phụ lớn tuổi; Thiếu chăm sóc trước sinh, dinh dưỡng kém và sử dụng rượu bia, hút thuốc lá…
Cách đo chiều dài cổ tử cung
Tiêu chuẩn vàng để đo chiều dài cổ tử cung trong thai kỳ là siêu âm qua đầu dò âm đạo, kỹ thuật này dễ quan sát hơn và có độ tin cậy cao hơn so với siêu âm qua thành bụng. Siêu âm qua đầu dò âm đạo cũng dễ chịu và an toàn với nhiều người. Sự thay đổi của cổ tử cung như giãn nở cổ tử cung kèm theo ối vỡ có thể được phát hiện và thăm dò qua siêu âm này. Hơn nữa, siêu âm qua đầu dò âm đạo sẽ an toàn và không gia tăng nguy cơ nhiễm trùng dù người đó có hiện tượng vỡ ối non.
Phương pháp điều trị bệnh lý cổ tử cung ngắn
Nghỉ ngơi tại giường, thuốc chống co thắt và khâu vòng cổ tử cung
Nghỉ ngơi tại giường và bổ sung đủ nước thường được đề nghị để ngăn ngừa nguy cơ sinh non, nhất là người có nguy cơ cao, nhưng thực tế chưa có nhiều bằng chứng cho thấy tính hiệu quả của biện pháp này, cũng như khả năng trì hoãn việc sinh non.
Thuốc chống co thắt cổ tử cung thường được kê đơn với mong muốn ngăn ngừa sinh non. Thế nhưng, bằng chứng thuyết phục và tin cậy vẫn chưa đầy đủ, không thể chứng minh liệu các thuốc chống co thắt này có thể giúp trì hoãn sinh non từ 24 – 48 giờ không. Tuy nhiên, hiện cũng chưa có bằng chứng cho thấy thuốc này gây hại. Vì thế, trong những trường hợp cấp tính và nguy cơ sinh non cao, thuốc chống co thắt cũng được bác sĩ dùng. Thông thường, các thuốc chống co thắt sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn và giảm lo âu.
Khâu vòng cổ tử cung thường được áp dụng rộng rãi để ngăn ngừa sẩy thai vào giữa tam cá nguyệt thứ 3 ở người có nguy cơ. Việc khâu vòng cổ tử cung sớm ở tuần thứ 13 đến 15 sẽ có lợi với người đã từng có bất thường về cổ tử cung. Mặc dù còn đang bàn cãi, nhưng những dữ liệu gần đây cho thấy khâu vòng cổ tử cung có thể giảm nguy cơ sinh non ở người mang đơn thai không triệu chứng. Tuy nhiên, ở thai phụ mang đa thai, biện pháp này không mấy hiệu quả.
Sử dụng thuốc có chứa Progesterone
Viên thuốc progesterone ngày càng được dùng rộng rãi để ngăn ngừa sinh non. Dù điều này chưa được FDA công nhận nhưng có nhiều bằng chứng cho thấy dùng progesterone từ tuần 16 hay 20 đến tuần 34 hay 36 sẽ ngăn ngừa được sinh non ở nhiều phụ nữ có nguy cơ cao.
Indomethacin, vòng nâng tử cung, axit folic và omega 3
Nhiều biện pháp khác đã được đưa ra nhằm ngăn ngừa hiện tượng sinh non dù bằng chứng liên quan còn nhiều giới hạn và cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để chứng minh tính hiệu quả của chúng.
Indomethacin có thể đạt được hiệu quả ngừa sinh non ở một số trường hợp có nguy cơ cao. Trong thử nghiệm lâm sàng, indomethacin ở những phụ nữ có cổ tử cung ngắn không triệu chứng trong tam cá nguyệt thứ 2 mà không khâu vòng cổ tử cung có tỷ lệ sinh non trước 24 tuần giảm.
Dùng vòng nâng tử cung có thể hiệu quả với những mẹ đơn thai giúp ngừa sinh non trước 36 tuần và ở mẹ song thai trước 32 tuần.
Chế độ dinh dưỡng cũng được xem như là một biện pháp giúp ngừa sinh non ở cả mẹ có nguy cơ thấp và cao, bao gồm axit folic và omega-3 trong suốt quá trình mang thai.
Nguồn : bau.vn
