Có rất nhiều người mắc bệnh trầm cảm theo mùa, họ vô cùng chán nản và tâm lý cực tồi tệ dù không có biến cố gì. Hãy cùng Bau.vn tìm hiểu chứng bệnh này là như thế nào thông qua bài viết dưới đây!
Trầm cảm theo mùa nghĩa là gì?
Trầm cảm theo mùa hay còn gọi là rối loạn cảm xúc theo mùa (tiếng Anh là Seasonal Affective Disorder – SAD). Đó là một loại trầm cảm liên quan đến sự thay đổi các mùa trong năm. Tình trạng trầm cảm này bắt đầu và kết thúc vào một thời điểm định kỳ hàng năm. Thông thường, tình trạng này sẽ diễn ra vào mùa thu kéo dài sang mùa đông, nhưng cũng có trường hợp xuất hiện cả vào mùa xuân và mùa hè, tuy có hiếm gặp hơn.
Nhiều người bệnh thường phủ nhận hoặc lơ là, bỏ qua những thay đổi của bản thân. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo mỗi người nên thực hiện các biện pháp cần để ổn định tâm trạng, tạo động lực cho cuộc sống của bản thân.
Các triệu chứng của trầm cảm theo mùa
Theo kết quả thống kê, hầu hết các trường hợp bị rối loạn cảm xúc xuất hiện vào cuối thu hoặc bắt đầu vào mùa đông. Tình trạng này sẽ biến mất vào những ngày nắng nhiều, thời tiết khởi sắc hơn như mùa xuân hoặc mùa hè. Thế nhưng, vẫn có những trường hợp sẽ ngược lại.
Các triệu chứng của rối loạn cảm xúc theo mùa
- Buồn bã, mệt mỏi, bơ phờ suốt cả ngày
- Giảm hứng thú với các hoạt động ưa thích
- Uể oải, thiếu năng lượng
- Ngủ li bì
- Thèm ăn, ăn nhiều và tăng cân
- Cảm thấy bản thân yếu kém, bất lực, chán sống
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trầm cảm theo mùa
Cho đến nay, các chuyên gia vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân cụ thể của bệnh rối loạn cảm xúc theo mùa. Nhưng, một số yếu tố được đánh giá là ảnh hưởng bao gồm:
- Rối loạn nhịp sinh học: Cường độ ánh sáng mặt trời được cho là có liên quan đến tình trạng này. Sự suy giảm ánh sáng mặt trời làm gián đoạn đồng hồ sinh học bên trong cơ thể dẫn đến cảm giác buồn chán.
- Thiếu hụt serotonin: Sự sụt giảm serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh trong não, gây ảnh hưởng đến tâm trạng. Yếu tố này có liên quan đến sự suy giảm ánh sáng mặt trời. Tình trạng thiếu ánh sáng làm giảm serotonin nên có thể gây ra trầm cảm.
- Mức độ melatonin: Sự thay đổi các mùa có thể phá vỡ sự cân bằng của nội tiết tố melatonin trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến giấc ngủ và tâm trạng.
Bên cạnh đó cũng có 1 số nguy cơ dẫn tới bệnh lý này như:
- Tiền sử gia đình: Bạn có nguy cơ gặp rắc rối này nhiều hơn, nếu có người cùng huyết thống mắc chứng bệnh này hoặc một dạng trầm cảm khác.
- Bị trầm cảm nặng hoặc rối loạn lưỡng cực: Các triệu chứng của bệnh trầm cảm có thể trở nên phức tạp hơn, nếu bạn gặp tình trạng này.
- Yếu tố địa lý: Bệnh phổ biến hơn ở những người sống xa về phía bắc hoặc nam của đường xích đạo. Nguyên nhân được giải thích là do khu vực này thiếu ánh sáng mặt trời, nhất là vào mùa đông.
- Thiếu vitamin D: Vitamin D có thể giúp tăng cường hoạt động của serotonin. Nếu thiếu ánh sáng mặt trời và không nhận đủ vitamin D từ thực phẩm và các nguồn khác có thể gây thiếu vitamin D.
Rối loạn tâm lý theo mùa cũng giống như các bệnh trầm cảm khác, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời dễ đẫn đến hậu quả. Ví dụ: xa lánh đời sống, tiêu cực, gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống và công việc, hình thành ý nghĩ tự sát…
Phương pháp điều trị
1. Trị liệu ánh sáng
Rối loạn cảm xúc theo mùa là một loại trầm cảm thường xảy ra hàng năm vào mùa thu và mùa đông, khi thiếu ánh sáng mặt trời. Do đó, bác sĩ có thể giải quyết nguyên nhân gây bệnh bằng cách cung cấp một lượng ánh sáng bổ sung.
Loại ánh sáng này mô phỏng từ tự nhiên, gây ra sự thay đổi hóa học trong não giúp cải thiện tâm trạng của người bị rối loạn cảm xúc theo mùa.
2. Trị liệu tâm lý
Liệu pháp tâm lý có thể giúp giải quyết một số căng thẳng, xung đột trong cuộc sống bằng cách giúp người bệnh đối diện với thực tại, học cách quản lý cảm xúc, thả lỏng tâm trạng…
Trong một số trường hợp, liệu pháp tâm lý có thể có hiệu quả tương đương với thuốc chống trầm cảm. Tuy nhiên, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Đôi khi, liệu pháp tâm lý đơn thuần không đạt hiệu quả như mong muốn, mà cần phải phối hợp với thuốc và các phương pháp điều trị khác.
Rối loạn cảm xúc theo mùa là một dạng trầm cảm có liên quan đến yếu tố thời gian. Bệnh có thể để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng. Vì thế, bạn nên quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe tinh thần của bản thân và điều trị càng sớm càng tốt nhé!
Nguồn : bau.vn