Cha mẹ cần làm gì khi bé chậm nói ?

Trẻ chậm nói là một trong những dạng chậm phát triển phổ biến nhất, xảy ra khi khả năng ngôn ngữ của trẻ không phát triển đúng với độ tuổi. Việc nhận biết và điều trị sớm tình trạng này giúp trẻ sớm cải thiện khả năng ngôn ngữ và giảm thiểu các tác động tiêu cực ảnh hưởng đến trẻ về lâu dài

1. Vì sao bé chậm nói?

Chậm phát triển ngôn ngữ là khi ngôn ngữ của trẻ phát triển theo đúng trình tự, nhưng tốc độ chậm hơn. Chậm nói đơn thuần đôi khi chỉ mang tính tạm thời và có thể mất đi nhờ sự trợ giúp của gia đình. Cha mẹ cần động viên trẻ “nói” bằng cử chỉ hoặc âm thanh, dành nhiều thời gian chơi với con, đọc sách và nói chuyện với bé. Chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ nhỏ cũng có thể là biểu hiện của bệnh khó học, thường chỉ được chẩn đoán khi trẻ đi học. Trong một số trường hợp, trẻ có thể cần thêm sự trợ giúp của các chuyên gia.

Đôi khi, chậm nói lại có thể là dấu hiệu báo động cho những rắc rối nghiêm trọng hơn. Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ thường do các nguyên nhân:

  • Nguyên nhân bệnh lý: Có thể do trẻ gặp vấn đề ở cơ quan phát âm như tai, mũi, họng (chẳng hạn như mất thính lực,…); hoặc cơ quan chỉ huy gặp vấn đề (não bị dị tật bẩm sinh, bại não, những di chứng sau xuất huyết não, viêm màng não…).
  • Nguyên nhân tâm lý: Có thể do bé được cưng chiều hoặc bỏ bê quá mức, hoặc một biến cố nào đó xảy ra,… làm ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ. Trẻ chậm nói do nguyên nhân tâm lý đang ngày càng gia tăng. Điều này có thể do nguyên nhân cuộc sống hiện đại bận rộn khiến các bậc phụ huynh bị cuốn mình theo công việc nên không có nhiều thời gian với con cái.
  • Tự kỷ: Chậm nói là một trong những dấu hiệu khá điển hình của hội chứng tự kỷ. Tuy nhiên không phải lúc nào trẻ chậm nói cũng là tự kỷ. Tự kỷ là một dạng bệnh lý của não bộ vì có xuất hiện rối loạn phát triển thần kinh do có những gen bất thường.

Chậm nói là một trong những dấu hiệu điển hình của hội chứng tự kỷ

2. Dấu hiệu chậm nói ở trẻ

7 tháng tuổi: Trẻ vẫn không đáp ứng với tiếng động mạnh

12 tháng tuổi:

  • Trẻ không tìm cách giao tiếp với người khác, kể cả khi cần giúp đỡ hay muốn điều gì đó, cũng không quan tâm đến thế giới xung quanh.
  • Không bi bô, không biết nói một từ nào, chẳng hạn “mẹ” hay “ba”.
  • Không biết làm các động tác như vẫy tay chào tạm biệt, lắc đầu để nói không, chỉ tay.
  • Không phản ứng khi được gọi tên.

24 tháng:

  • Vốn từ tăng chậm, chưa nói nổi 15 từ. Trẻ không tự nói ra lời mà chỉ nhại lại lời nói của người khác, cũng nói được những cuộc hội thoại đơn giản, với các câu gồm 2 từ trở lên.
  • Không hiểu các chỉ dẫn hay câu hỏi dài hơn
  • Không dùng lời nói để giao tiếp, ngoại trừ trường hợp khẩn cấp.
  • Không biết bắt chước hành động hay lời nói của người khác.
  • Khi biết chơi. Khi xem sách, bé không thể chỉ vào một bức tranh mà bạn gọi tên.

3 tuổi:

  • Không sử dụng đại từ nhân xưng nào (con, mẹ).
  • Không thể ghép các từ thành câu ngắn , không hiểu những chỉ dẫn hay câu hỏi ngắn
  • Lời nói rất không rõ ràng, khiến người trong gia đình và người ngoài đều không hiểu, Vẫn thường xuyên lắp bắp (rất khó phát ra âm thanh hay từ ngữ), khi nói vẻ mặt bé nhăn nhó.
  • Ít quan tâm hoặc không quan tâm tới sách truyện, Không đặt câu hỏi.
  • Không quan tâm và không tương tác với các trẻ khác, Đặc biệt khó tách khỏi bố mẹ.

4 tuổi:

  • Chưa thể phát âm thành thục phần lớn các phụ âm.
  • Chưa hiểu khái niệm “giống nhau” và “khác nhau”.
  • Không sử dụng đại từ “con” và “mẹ” đúng cách.

Trẻ chậm nói có thể do nguyên nhân bệnh lý hoặc tâm lý, để điều trị hiệu quả, việc tìm ra nguyên nhân chính xác rất quan trọng. Chậm nói nếu kéo dài không được điều trị sớm sẽ gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ thậm chí gây khó khăn trong việc điều trị. Vì vậy, ngay sau khi nhận thấy những dấu hiệu chậm nói ở trẻ, cha mẹ nên đưa bé đến gặp các bác sĩ chuyên khoa Nhi hoặc tâm lý khám ngay.

Nguồn : bau.vn

  • Lời cha mẹ nói mỗi ngày – tấm gương định hình tính cách và vận mệnh của con

    Lời cha mẹ nói mỗi ngày – tấm gương định hình tính cách và vận mệnh của con

    Người ta thường nói: “Muốn biết vận mệnh của một đứa trẻ, hãy lắng nghe cách cha mẹ nói với con.”Quả thật, lời nói của cha mẹ chính là phong thủy tinh thần của cuộc đời con – có thể nâng đỡ hoặc làm tổn thương tâm hồn non nớt ấy suốt nhiều năm sau.Một đứa trẻ lớn lên trong những câu nói tích cực sẽ tự tin, mạnh mẽ và biết yêu thương. Ngược lại, nếu chỉ nghe trách móc, chê bai, trẻ dễ thu mình, sợ hãi và thiếu lòng tin vào bản thân.Dưới đây là 5 câu nói tưởng chừng đơn giản, nhưng lại là “ngọn đèn phong thủy” soi sáng cả cuộc đời con.
  • Cho con ăn gì để lớn nhanh, học giỏi? Đây là 7 thực phẩm cha mẹ không nên bỏ qua!

    Cho con ăn gì để lớn nhanh, học giỏi? Đây là 7 thực phẩm cha mẹ không nên bỏ qua!

    Dinh dưỡng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ nhỏ. Một chế độ ăn cân bằng, đầy đủ vitamin và khoáng chất không chỉ giúp trẻ tăng trưởng tốt mà còn tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện khả năng tập trung và học hỏi. Dưới đây là 7 loại thực phẩm lành mạnh được chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị nên đưa vào thực đơn hằng ngày của trẻ:
  • Sai lầm thường gặp trong nuôi dạy con có thể gây hại đến sức khỏe dinh dưỡng

    Sai lầm thường gặp trong nuôi dạy con có thể gây hại đến sức khỏe dinh dưỡng

    Nhiều bậc phụ huynh vì muốn con ăn ngoan, lớn nhanh mà vô tình hình thành cho trẻ những thói quen ăn uống không lành mạnh. Từ việc thưởng – phạt trong bữa ăn, ép con ăn hết khẩu phần cho đến cho trẻ dùng quá nhiều đồ ngọt, thực phẩm chế biến sẵn… tất cả đều có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ.
  • Trẻ thiếu magie: dấu hiệu nhận biết và cách bổ sung đúng cách

    Trẻ thiếu magie: dấu hiệu nhận biết và cách bổ sung đúng cách

    Mệt mỏi, khó ngủ, chuột rút hay đau đầu có thể là lời cảnh báo trẻ đang thiếu magie – khoáng chất quan trọng cho sự phát triển não bộ và cơ bắp. Hiểu rõ triệu chứng và xây dựng chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp phòng ngừa tình trạng này hiệu quả.
  • Nhìn con ngủ đoán tính cách: Tư thế ngủ tiết lộ điều bất ngờ về tâm lý trẻ nhỏ

    Nhìn con ngủ đoán tính cách: Tư thế ngủ tiết lộ điều bất ngờ về tâm lý trẻ nhỏ

    Khi con say ngủ, đó không chỉ là lúc cơ thể được nghỉ ngơi, mà còn là thời điểm bộc lộ những cảm xúc và nét tính cách tiềm ẩn. Các nhà tâm lý học cho rằng, tư thế ngủ của trẻ có thể phản ánh mức độ tự tin, cảm giác an toàn và xu hướng cảm xúc bên trong con. Hãy cùng khám phá xem bé nhà bạn thường ngủ trong tư thế nào – vì biết đâu, bạn sẽ hiểu con mình hơn bao giờ hết.
  • 4 bệnh da thường gặp ở trẻ nhỏ và cách chăm sóc đúng để tránh tái phát

    4 bệnh da thường gặp ở trẻ nhỏ và cách chăm sóc đúng để tránh tái phát

    Làn da nhạy cảm của trẻ nhỏ rất dễ bị tổn thương trước nắng nóng, mồ hôi hay vi khuẩn. Bác sĩ khuyến cáo phụ huynh cần nhận biết sớm các bệnh da liễu phổ biến như rôm sảy, chốc, nấm da và viêm da do ánh nắng, đồng thời áp dụng chăm sóc da đúng cách để ngăn bệnh lan rộng và tái phát.