Hạ thân nhiệt và tăng thân nhiệt

Ngay sau khi chào đời, bé rất dễ bị nhiễm lạnh (ngay cả mùa hè) và cũng dễ tăng thân nhiệt vào những ngày sau đó nếu không được chăm sóc chu đáo. Ngoài việc theo dõi các phản ứng của trẻ với nhiệt độ trong phòng, cha mẹ cần trang bị những hiểu biết tối thiểu về thân nhiệt của bé để có biện pháp phòng ngừa, xử lý thích hợp.

Hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Thai nhi khi nằm trong tử cung thường có thân nhiệt cao hơn thân nhiệt người mẹ từ 0.5 đến 1 độ C, nên ngay khi chào đời, trẻ có nguy cơ bị giảm thân nhiệt rất nhanh, và không có khả năng run khi lạnh (run là quá trình co cơ để sinh nhiệt) hoặc tự di chuyển đến vùng ấm hơn… Tình trạng hạ thân nhiệt kéo dài sẽ gây rối loạn chuyển hóa và làm tăng 50% nguy cơ tử vong của trẻ sơ sinh, vì vậy việc phòng ngừa hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh là rất cần thiết.

Hạ thân nhiệt do các nguyên nhân

– Sơ sinh non tháng, thấp cân và thiếu lớp mỡ dưới da khiến nhiệt độ ngoài da tăng, gây mức chênh nhiệt cao và làm tăng sự mất nhiệt.

– Diện tích da so với cân nặng của trẻ sơ sinh rất lớn (gấp 2-3 lần so với người lớn) nên cũng làm tăng nguy cơ mất nhiệt.

– Trong những ngày đầu sau sinh, khả năng đáp ứng chuyển hóa của trẻ đối với hiện tượng nhiễm lạnh rất hạn chế, càng dễ hạ thân nhiệt và kéo theo mất năng lượng, sút cân.

– Nếu trẻ bị thiếu dưỡng khí như khi bị viêm phổi, cộng với khả năng đáp ứng chuyển hóa với lạnh không có, gây ra một vòng xoắn bệnh lý, càng làm trẻ thiếu dưỡng khí và hạ thân nhiệt.

– Nếu trẻ không được bú sữa mẹ, khả năng chuyển hóa trong cơ thể không tăng sẽ giảm trương lực cơ, gây thiếu dinh dưỡng, thiếu năng lượng và lại càng khiến cơ thể hạ nhiệt trầm trọng và dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn và suy dinh dưỡng.

Cách phòng ngừa

Không bao giờ để trẻ ướt, luôn lau khô và quấn tã lót cho trẻ, nếu không nhiệt lượng mất đi do bay hơi sẽ cao gấp 10 lần nhiệt lượng được sản sinh.

Mặc quần áo, quấn tã, chăn đệm đúng cách cho trẻ. Nếu nhiệt độ trong phòng bình thường và dễ chịu đối với người lớn thì coi như là lạnh và tương đương với nhiệt độ mùa đông đối với trẻ sơ sinh. Nhiệt độ trong phòng trẻ nằm tối thiểu là 30-32 độ C trong tuần đầu và 28-29 độ C trong những tuần tiếp theo.

Cho trẻ nằm chung với mẹ sau đẻ càng sớm càng tốt, nhiệt độ ngoài da của mẹ cao hơn sẽ truyền hơi ấm cho con.

Mọi việc chăm sóc như thay tã, tắm, cân… phải được thực hiện nhanh chóng.

Sử dụng các phương tiện ủ ấm như lồng ấp, túi chườm ấm…hoặc ủ vào lồng ngực mẹ theo phương pháp chuột túi trong trường hợp cần di chuyển bé.

Dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là việc cho bú mẹ sớm sẽ giúp trẻ đáp ứng chuyển hóa, sản sinh năng lượng ổn định hơn về thân nhiệt và tránh sút cân.

Hiện tượng tăng thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Nguyên nhân

Nguyên nhân là do trung tâm điều hòa nhiệt của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện nên trẻ rất dễ bị tăng thân nhiệt. Khi thân nhiệt trẻ trên 38 độ C, da sẽ nóng và rất đỏ, gây vã mồ hôi, tăng nhịp tim, nhịp thở, gây suy hô hấp và mất nước.

Điều trị

Khi đó cần khẩn trương tìm nguyên nhân gây sốt ở trẻ như nhiễm lạnh, mất nước; hoặc do ủ ấm và nhiệt độ trong phòng của trẻ quá cao. Trẻ sơ sinh có thể bị tăng thân nhiệt trong những ngày sút cân sinh lý.

Việc đầu tiên là cần hạ bớt nhiệt độ trong phòng và cởi bớt quần áo, tránh gió lùa và cho trẻ bú mẹ ngay.

Theo Parentslink

Nguồn : bau.vn